Keramisch bulletin 2017.

Mineralen- en zoutenonderzoek XRD.

TCKI heeft in 2016 geïnvesteerd in een nieuwe röntgendiffractometer. Hiermee is oude apparatuur vervangen.

Met röntgendiffractie (XRD) kunnen kristallijne verbindingen worden geïdentificeerd. Kristallijne verbinden worden gekenmerkt doordat de atomen waaruit deze verbinding bestaat op regelmatige afstanden van elkaar in de structuur voorkomen. Met deze röntgentechniek wordt een beeld verkregen van de afstanden van denkbeeldige rooster- of spiegelvlakken die in de mineraalstructuur voorkomen. De vaststelling hiervan vormt de basis voor de identificatie. 

In toenemende mate worden de mogelijkheden die deze nieuwe apparatuur biedt verder benut.

Uit onderzoek is gebleken dat het volgende mogelijk is:

• Het tot op een veel lagere concentratie identificeren van aanwezige verbinden (vooral bij zoutuitslag)
• Het vaststellen van de samenstelling op een veel kleinere hoeveelheid materiaal
• In ontwikkeling is het kwantitatief vaststellen van de hoeveelheden van de verschillende mineralen in een aangeboden materiaal
• Met behulp van standaardadditie het kwartsaandeel te bepalen
• Ook het kwantificeren van amorfe (=niet kristallijne) verbindingen

De techniek wordt meer en meer ingezet bij specifieke klachten en daar waar ‘gespeurneusd’ moet worden, bij het karakteriseren van kleien en toeslagstoffen (ook ten behoeve van interne controle) en bij het monitoren van bijvoorbeeld het absolute kwartsgehalte in een klei.